Terapia po urazach sportowych
Miliony ludzi na całym świecie wykonują ćwiczenia fizyczne oraz uprawiają różne dyscypliny sportowe, podczas których nierzadko dochodzi do powstania przeciążeń, kontuzji i urazów. By zapewnić im odpowiednią opiekę powstała rehabilitacja sportowa. Jej celem jest:
- zapobieganie urazom
- diagnostyka
- rehabilitacja kontuzji i urazów
- powrót do aktywności sportowej po kontuzji i urazie
- poprawa wyników sportowych poprzez trening
O ile rehabilitacja/fizjoterapia jest procesem leczniczym, który ma przyczynić się do zniesienia dolegliwości bólowych i umożliwić pełny powrót do czynności dnia codziennego, o tyle rehabilitacja sportowa jest procesem, który ma przywrócić sportowca do poprzedniego poziomu funkcjonowania. Wszystkie urazy układu ruchu wymagają czynnej rehabilitacji. Także po przebytym zabiegu operacyjnym jest ona nieodzowna. Głównym celem rehabilitacji sportowej po urazach jest pełny powrót do uprawianej dyscypliny sportowej w tak krótkim czasie, jak to tylko możliwe.
Ustalenie skutecznego programu rehabilitacji jest kluczowe w powrocie sportowca do zdrowia. Do jego opracowania niezbędna jest wiedza i znajomość patofizjologii oraz faz i okresów gojenia się tkanek miękkich w wyniku doznanego urazu. Ważne jest również odpowiednie dobranie ćwiczeń leczniczych oraz elementów treningu, do którego zalicza się:
- ćwiczenia poprawiające wydolność mięśni
- ćwiczenia gibkości
- ćwiczenia kontroli nerwowo-mięśniowej (ćwiczenia równoważne, ćwiczenia propriocepcji)
- ćwiczenia funkcjonalne
- ćwiczenia doskonalące zdolności motoryczne w poszczególnych dyscyplinach sportowych
- ćwiczenia korygujące nieprawidłowe warunki biomechaniczne
- ćwiczenia utrzymujące sprawność układu krążeniowo-oddechowego
ETAPY REHABILITACJI SPORTOWEJ
Zaleca się aby program rehabilitacji podzielić na cztery etapy, w zależności od poziomu funkcjonalnego zawodnika.
Etap I
Pierwszy etap zamyka się w czasie od urazu do momentu, w którym zawodnik uzyska prawie pełny i bezbolesny zakres ruchu.
Etap II
Następny okres to tzw. etap średniozaawansowany lub przedstartowy, w którym zawodnik swobodnie wykonuje wszystkie czynności dnia codziennego oraz rozpoczyna realizację niektórych aktywności typowych dla uprawianej dyscypliny sportowej, które potrafi wykonywać z racji posiadanych umiejętności. W tym okresie wykonuje się także ćwiczenia mające na celu podtrzymanie ogólnej sprawności organizmu, przy czym w ich trakcie nie obciąża się uszkodzonej okolicy.
Etap III
W trzecim zaawansowanym etapie rehabilitacji rozpoczyna się realizację aktywności funkcjonalnych typowych dla danej dyscypliny.
Etap IV
Końcowy etap jest okresem powrotu do sportu. W tym okresie sportowiec rozpoczyna realizację pełnych programów treningowych i bierze udział w zawodach.